Oxy già công nghiệp hay hydrogen Peroxide (H2O2) là khái niệm quen thuộc chúng ta thường bắt gặp trong lĩnh vực y tế. Oxy già hiện nay có 2 dạng ứng dụng bao gồm dạng nước và hơi. Ngoài những ứng dụng tiêu biểu của oxy già dạng nước trong y tế như: sử dụng để sát khuẩn vết thương, vết loét; điều trị các bệnh liên quan đến đường miệng,… Những năm gần đây dạng hơi oxy già cũng đang dần có nhiều ứng dụng nổi như dùng để tiệt trùng các dụng cụ, trang thiết bị trong ngành y tế, và tiệt trùng các máy móc, cơ sở sản xuất trong lĩnh vực dược phẩm. Cùng Việt Nam Cleanroom tìm hiểu rõ hơn về hóa chất này trong bài viết dưới đây.
Nội dung bài viết
Oxy già – Hydrogen Peroxide (H2O2) là gì?
Hydro peroxide, hoặc hydrogen peroxide (thường gọi là nước oxy già có công thức hóa học H2O2), là một chất oxy hóa dạng lỏng trong suốt. Đặc tính của oxy già nhớt hơn nước, có các thuộc tính oxy hóa mạnh và là chất tẩy trắng mạnh được sử dụng như là chất tẩy uế, cũng như làm chất oxy hóa.
- Một số tên gọi khác của oxy già : Oxi già, nước oxi già, dung dịch oxi già, Hydrogen Peroxide, H2O2
- Công thức hóa học của oxy già là H2O2
Tính chất vật lý của Oxy già – Hydrogen Peroxide (H2O2)
Hydro peroxide có hình dạng “xiên lệch”, do lực đẩy giữa các cặp đơn trên các nguyên tử oxy. Mặc dù trên thực tế liên kết O-O là một liên kết đơn, phân tử có rào cản cao đáng kể để thực hiện vòng quay hoàn hảo là 29,45 kJ/mol; nó có nguyên nhân là do lực đẩy của cặp đơn.
Các góc liên kết bị ảnh hưởng chủ yếu bởi liên kết hydro, nó giải thích sự khác biệt giữa các dạng hơi và tinh thể; thực vậy người ta đã quan sát được một khoảng rộng giá trị trong các tinh thể chứa phân tử H2O2.
Tính chất hóa học của Oxy già – Hydrogen Peroxide (H2O2)
Hydro peroxide thông thường phân hủy theo phản ứng tỏa nhiệt thành nước và khí oxy một cách tự nhiên: 2H2O2 → 2H2O + O2 + Nhiệt lượng
Oxi hóa-khử: Trong nước, H2O2 có thể oxi hóa hay khử nhiều loại ion vô cơ
H2O2 là một axit yếu, nó có thể tạo ra muối hydroperoxit, peroxit hay các dẫn xuất của nhiều kim loại.
Tính chất của một bazơ, H2O2 yếu hơn cả nước nhưng lại có thể tạo ra sản phẩm với một số acid rất mạnh.
Nguồn gốc tên gọi Hydrogen Peroxide (H2O2) từ đâu?
Hydrogen Peroxide là tên gọi của H2O2 (Oxy già) do nhà khoa học người Nga phát hiện vào năm 1882, giành giải nobel năm 1908. Nó tồn tại trong cơ thể con người, sản sinh bởi các túi lysosome bạch cầu, đóng vai trò quan trọng với hệ miễn dịch. Hydrogen Peroxide giúp cơ thể tiêu diệt vi khuẩn, khử trùng, tránh sự xâm nhập có hại từ bên ngoài.
Một vài đặc điểm, tính chất và công thức hóa học của Hydrogen Peroxide vẫn chính là đặc điểm, tính chất, công thức oxy già. Nhưng sẽ bổ sung thêm một số tên gọi khác: Hydroperoxide, hydro điôxít.
Ứng dụng của Oxy già – Hydrogen Peroxide (H2O2) trong ngành y tế
Ôxy già là dung dịch sát khuẩn rất thông dụng và hiệu quả, được mọi người sử dụng với rất nhiều mục đích khác nhau trong ngành y tế, từ rửa vết thương, vết trầy xước, các nốt mụn… đến sát trùng dao kéo, rửa tay, tẩy các vết bẩn.
Khi sử dụng oxy già trên vết thương, máu và tế bào tiết ra enzyme catalase xúc tác cho phản ứng phân giải H2O2 thành nước và oxy. Oxy mới sinh này (lớp bọt trắng) có tác dụng oxy hóa rất mạnh, làm phá vỡ các màng tế bào và ADN vi khuẩn.
Oxy già dạng hơi và những ứng dụng mới trong ngành y tế
Ngoài những ứng dụng kể trên, Oxy già cũng có tác dụng tuyệt vời trong việc khử trùng các dụng cụ và máy móc sử dụng trong ngành y tế. Trong những năm gần đây các nhà sản xuất thiết bị trong lĩnh vực y tế đã nghiên cứu và sản xuất ra các thiết bị nhằm tối ưu tính ứng dụng của oxy già. Những thiết bị này giúp tạo ra oxy già dưới dạng hơi bằng phương pháp hóa hơi, đây là một phương pháp khử nhiễm sinh học phổ biến và hiệu quả. Các thiết bị tạo hơi Oxy già – Hydrogen Peroxide (H2O2) bằng phương pháp hóa hơi thường được gọi là các buồng khử trùng VHP.
Buồng khử trùng VHP được sử dụng tại nhiều các cơ sở thương mại, và trong công nghiệp để khử nhiễm hoặc khử trùng các thùng kín như máy chiết rót, thiết bị cách ly hàng rào, hộp đựng găng tay và bàn làm việc.
Xem thêm: Bài viết giới thiệt về thiết bị buồng khử trùng VHP
Thuộc tính của Oxy già dạng hơi
Oxi già hóa hơi tồn tại dưới dạng hơi, không phải là khí. Điều này có nghĩa là nồng độ H2O2 trong không khí không bao giờ vượt quá áp suất hơi ở nhiệt độ (và áp suất) tương ứng. Trên điểm bão hòa (điểm sương), hơi H2O2 bắt đầu ngưng tụ dưới dạng sol khí hoặc trên các bề mặt.
H2O2 tan hoàn toàn trong nước. Các dung dịch có nồng độ H2O2 từ 30% đến 35% thường được sử dụng để tạo ra VHP. Vì sự hóa hơi của nước hiệu quả hơn gấp 15 lần so với của H2O2, nên dung dịch nước phải được hóa hơi tích cực, chẳng hạn như trên bếp điện. Khi H2O2 tiếp xúc với nước ngưng tụ, dung dịch hấp thụ H2O2 và nồng độ VHP trong không khí xung quanh giảm đi.
H2O2 là một hợp chất không bền. Nó phân hủy để tạo thành oxy và nước. Do đó, nồng độ của H2O2 liên tục giảm, đó là lý do tại sao các hóa chất ổn định được thêm vào dung dịch nước.
Ứng dụng của oxy già trong bệnh viện
Hydro peroxit hóa hơi đã được nghiên cứu như một biện pháp khử trùng trong không khí và kiểm soát nhiễm trùng cho các bệnh viện [8] và đã được chứng minh là làm giảm tỷ lệ nhiễm trùng bệnh viện do một số mầm bệnh. Bệnh liên quan đến Clostridium difficile , VRE và MRSA đều liên quan đến ô nhiễm môi trường. Hơi H2O2 đã được sử dụng trong các bệnh viện để diệt trừ các tác nhân gây bệnh, ví dụ , Klebsiella pneumoniae kháng kháng sinh, khỏi môi trường và ngăn ngừa nhiễm trùng cho những bệnh nhân tiếp theo.
Kết luận
Oxy già đóng một vai trò quan trọng trong sức khỏe và an toàn cộng đồng, H2o2 có thể giúp loại bỏ các mầm bệnh có hại, khử trùng vết thương, trang thiết bị trong ngành y tế. Có thể thày cả hai dạng của oxy già là Oxy già dạng nước và hơi đều có những ứng dụng nổi bật trong ngành y tế và cuộc sống hiện nay.
Việt Nam Cleanroom là nhà phân phối độc quyền các sản phẩm của hãng BLOCK Technology As đến từ Châu Âu. Buồng tiệt trùng VHP là một trong những sản phẩm được chúng tôi phân phối độc quyền, thiết bị được sản xuất và trải qua các quá trình kiểm định nghiêm ngặt của các cơ quan Châu Âu.
