Hiện nay bởi tính ứng dụng trong nhiều ngành công nghiệp khác nhau mà phòng sạch ngày càng phổ biến và thông dụng. Tuy nhiên, để hiểu hết về phòng sạch là không hề đơn giản. Trước tiên, bạn nên tìm hiểu các thuật ngữ chuyên dùng trong phòng sạch.
Nội dung bài viết
Tổng thể về phòng sạch
Theo tiếng Anh phòng sạch là Cleanroom. Phòng sạch là một phòng mà tại đó nồng độ của các hạt trong không khí được kiểm soát. Phòng sạch được xây dựng và sử dụng sao cho giảm thiểu các hạt bên trong phòng và cả quá trình tạo ra các hạt khi vận hành. Ngoài ra, các yếu tố khác trong phòng sạch cũng phải được kiểm soát bao gồm: nhiệt độ, độ ẩm, áp suất. (Theo định nghĩa bởi tiêu chuẩn ISO 14644-1)
Nguyên văn tiếng Anh: “A room in which the concentration of airborne is controlled, and which is constructed and used in a manner to minimize the introduction, generation and retention of particles inside the room and in which other relevant parameters, e.g. temperature, humidity, and pressure, are controlled as necessary.”
Các Từ chuyên ngành trong phòng sạch
Bộ lọc HEPA
HEPA là viết tắt của các chữ cái đầu tiên của cụm từ “High Efficiency Particulate Air”. HEPA là công nghệ được phát triển vào những năm 1940 để lọc các hạt phóng xạ gây ô nhiễm.
Về cơ bản, bộ lọc HEPA được bao gồm một chiếc lưới được sắp xếp ngẫu nhiên từ các sợi thủy tinh có đường kính từ 0.5 đến 2.0 micromet (0.0025 đường kính sợi tóc), do đó bộ lọc có thể lọc được một số lượng lớn các hạt rất nhỏ, có khả năng gây ô nhiễm cho phòng sạch.
Dòng khí Laminar flow
LAMINAR FLOW hay LAMINAR AIR FLOW hay còn gọi là dòng chảy tầng. Đây là luồng không khí (hoặc chất lỏng) di chuyển theo một hướng với cùng một tốc độ không đổi. Dòng khí này không có hoặc rất ít các luồng không khí cắt ngang.
Dòng khí chảy tầng Laminar đã có lịch sử hình thành lâu đời. Dòng khí chảy tầng này được nghiên cứu và phát triền lần đầu vào những năm 1960. Luồng laminar là một phần chính của việc giữ cho phòng sạch của bạn không bị ô nhiễm. Hiện tại nó vẫn rất phù hợp và được sử dụng rộng rãi cho các phòng sạch, phòng thí nghiệm hiện đại.
Buồng thổi khí Air Shower
AIR SHOWER – (Phòng tắm khí) là phòng nhỏ trong đó có bố trí các vòi phun khí nén để làm sạch trước khi đi vào khu vực phòng sạch.
Air Shower là thiết bị được lắp giữa phòng sạch và khu vực chưa được làm sạch. Thiết bị sử nguồn không khí sạch được lọc qua bộ lọc HEPA – hoặc ULPA để loại bỏ bụi, sơ vải và các chất gây ô nhiễm khác khỏi bề mặt con người hoặc vật thể trước khi vào phòng sạch. Một cách hiểu khác thì Airshower là buồng/ nơi trung gian giúp thổi sạch bụi trước khi con người đi vào phòng sạch.
AirLock/ Chốt gió/ Khóa gió?
AirLock là một căn phòng nhỏ với các cửa liên động với nhau, được xây dựng để duy trì sự kiểm soát áp suất không khí giữa các phòng liền kề (thường có các tiêu chuẩn về độ sạch không khí khác nhau). Mục đích của Airlock là để ngăn chặn sự xâm nhập của vật chất dạng hạt và ô nhiễm vi sinh vật từ một khu vực ít được kiểm soát hơn. Air Lock còn được gọi là chốt gió hay là khóa gió.
Air Plenum
Khoảng trống giữa tường trong và tường ngoài hoặc giữa trần phòng sạch và sàn mái. Không khí được cung cấp vào khoảng thông tầng trần và sau đó chảy qua bộ lọc HEPA hoặc ULPA vào phòng sạch và được đưa trở lại thông qua khoảng thông tầng kép trở lại bộ lọc để được tuần hoàn.
BACKWARD COMPATIBLE (Tương thích ngược)
Có nghĩa là phòng sạch có thể được sửa chữa hoặc mở rộng bằng vật liệu mới phù hợp với thẩm mỹ và hiệu suất của phòng sạch ban đầu. Không có giao dịch mua nào là lỗi thời hoặc lãng phí vì bạn có thể cải thiện, mở rộng, cải thiện độ sạch sẽ, tăng phân loại và nâng cấp các khu vực rời rạc bất kỳ lúc nào.
Ceiling grid system – Hệ thống khung trần
Khung đúc sẵn của các thanh lồng vào nhau giữ đèn, bộ lọc và các thành phần trần khác trong phòng sạch là một hệ thống lưới. Có thể sử dụng chất bịt kín để ngăn luồng không khí xung quanh bộ lọc và đèn chiếu sáng.
Cleanroom suits – Quần áo phòng sạch
Quần áo sạchthường được gọi là “bộ quần áo thỏ” và được mặc trùm bên ngoài quần áo thông thường. Bộ quần áo này được làm từ vải không dệt bằng sợi chống tĩnh điện.
Clean certification (Chứng nhận phòng sạch)
Chứng nhận phòng sạch là một loạt các bài kiểm tra được thực hiện để cho thấy rằng phòng sạch đang hoạt động ở lớp hoặc Cấp độ yêu cầu của nó và bạn có chứng chỉ do người kiểm tra có thẩm quyền cấp.
Flooring system (Hệ thống sàn)
Các loại sàn khác nhau được sử dụng trong phòng sạch, tùy thuộc vào loại và mức độ sạch cần thiết. Vật liệu làm sàn có thể được làm bằng vật liệu kiểm soát tĩnh điện, nó có thể được đục lỗ để tạo dòng chảy thành lớp, dính để giữ bụi hoặc đường nối được bịt kín để kiểm soát ô nhiễm. Angstrom cung cấp tất cả các tùy chọn này và hơn thế nữa.
Clean zone (khu vực sạch)
Một không gian được phân định trong đó sự tập trung của các hạt có trong không khí được kiểm soát sao cho ở dưới mức độ cho phép.
Micron
Một micrômet là một phần triệu của mét. Để so sánh, một sợi tóc của con người rộng khoảng 100 micron.
Pre-filter
Các bộ lọc có thể thay thế giúp loại bỏ các chất gây ô nhiễm lớn khỏi không khí trước khi nó được tuần hoàn qua các bộ lọc HEPA hoặc ULPA để làm sạch lần cuối.
Particulate
Hạt là ô nhiễm trong không khí, hoặc ô nhiễm sinh ra từ một quá trình.
Pass box
Pass Box là một loại thiết bị phụ trợ của phòng sạch, chủ yếu dùng để chuyển các vật dụng nhỏ giữa phòng sạch và phòng không sạch hoặc giữa 2 phòng sạch có cấp độ khác nhau nhằm giảm số lần mở cửa trong phòng sạch và giảm ô nhiễm đến mức tối thiểu cho phòng sạch.
Sticky mat – Thảm dính bụi
Sticky Mat là một tấm thảm dính bụi đặc biệt đặt ở lối vào phòng sạch, được phủ một lớp keo để loại bỏ bụi bẩn và các hạt khác bám trên giày.
Recovery
Là tốc độ phòng tự dọn dẹp và trở lại bình thường được gọi là tốc độ phục hồi.
Testing & certification
Để đảm bảo rằng phòng sạch của bạn đáp ứng các tiêu chuẩn quy định, nên thử nghiệm và chứng nhận của chính phòng đó, cũng như các bộ phận chính. Các bộ lọc HEPA và ULPA, thiết bị dòng chảy tầng, thiết bị ion hóa, tủ an toàn và thiết bị HVAC, và các loại khác, được khuyến nghị kiểm tra hàng năm.
Sealant – Chất làm đầy
Chất bịt kín được sử dụng để bịt kín các bộ lọc, đèn chiếu sáng và các thành phần khác trong phòng sạch để ngăn chặn sự lây lan của chất gây ô nhiễm. Chất trám silicone, nhựa và gel thường được sử dụng.
ULPA filter
Không khí thâm nhập cực thấp. Bộ lọc ULPA được sử dụng để loại bỏ 99,9% các hạt nhỏ đến 0,1 micron.
As-built
Một thuật ngữ được sử dụng để mô tả một phòng sạch đang hoạt động không có đồ đạc, thiết bị xử lý hoặc nhân sự. Khi được kiểm tra, nó được coi là “như được xây dựng”. Cấp độ này thường chỉ được kiểm tra trong các phòng mới và rất dễ vượt qua.
At rest – Trạng thái nghỉ
Một thuật ngữ được sử dụng để mô tả một phòng hoạt động đầy đủ với nội thất, quy trình và thiết bị hỗ trợ tại chỗ nhưng không hoạt động với nhân viên. Khi được kiểm tra, nó được coi là “ở trạng thái nghỉ ngơi”. Đây là điều kiện được kiểm tra phổ biến nhất và cũng dễ vượt qua vì không có hạt nào được tạo ra trong phòng bởi nhân viên.
Operational
Khi phòng sạch được trang bị đầy đủ và có nhân viên, phòng sạch được coi là hoạt động. Đây là cấp độ kiểm tra khó vượt qua nhất vì nó bao gồm nhân sự, thành phần bẩn nhất của một phòng sạch đang hoạt động. Con người có thể thải ra hàng trăm nghìn hạt mỗi giờ.
Particle count
Particle count – Đếm hạt. Đây là bài test lấy mẫu một thể tích không khí cố định và đếm các hạt trong không khí theo kích thước của chúng. Điều này được thực hiện khi phòng sạch “ở trạng thái nghỉ” hoặc “đang hoạt động”. Cả số lượng hạt tồn tại trong không khí (dạng sống) và không tồn tại (không sống) đều được thực hiện cho các hoạt động dược phẩm. Điều này được thực hiện như một phần của chứng nhận phòng sạch và trong quá trình giám sát môi trường thường xuyên.
Kết luận
Trên đây là tổng hợp danh sách các thuật ngữ chuyên dùng trong phòng sạch mà phòng sạch Tường Vân tổng hợp và gửi tới bạn. Danh sách này sẽ được chúng tôi cập nhật thường kỳ trong thường gian tới.
